Jurisprudentie
BJ6379
Datum uitspraak2009-08-31
Datum gepubliceerd2009-08-31
RechtsgebiedStraf
Soort ProcedureEerste aanleg - meervoudig
Instantie naamRechtbank Arnhem
Zaaknummers05/800519-09
Statusgepubliceerd
Datum gepubliceerd2009-08-31
RechtsgebiedStraf
Soort ProcedureEerste aanleg - meervoudig
Instantie naamRechtbank Arnhem
Zaaknummers05/800519-09
Statusgepubliceerd
Indicatie
Militaire kamer veroordeelt twee militairen tot werkstraffen wegens het medeplegen van mishandeling. Het beroep op noodweer wordt verworpen omdat de wederrechtelijke aanranding feitelijk al was
geëindigd toen beide verdachten de aanval inzetten.
Uitspraak
RECHTBANK ARNHEM
Sector strafrecht
Militaire Kamer
Parketnummer : 05/800519-09
Datum zitting : 17 augustus 2009
Datum uitspraak : 31 augustus 2009
TEGENSPRAAK
In de zaak van
de officier van justitie in het arrondissement Arnhem
tegen
naam : [verdachte],
geboren op : [geboortedatum] te [geboorteplaats],
adres : [adres],
plaats : [woonplaats],
rang/rnr : Korporaal, [nummer],
ingedeeld bij : [standplaats].
Raadsman : mr. R.F. Nelisse, advocaat te Dordrecht.
1. De inhoud van de tenlastelegging
Aan verdachte is tenlastegelegd dat:
hij op of omstreeks 13 februari 2009 te Ooltgensplaat, gemeente Oostflakkee,
tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, opzettelijk
mishandelend een persoon (te weten C.M. van [slachtoffer]) heeft geschopt en/of
getrapt en/of gestompt en/of (met een stok en/of knuppel) geslagen en/of aan
de haren heeft getrokken, waardoor voornoemde Van [slachtoffer] letsel heeft bekomen
en/of pijn heeft ondervonden;
2. Het onderzoek ter terechtzitting
De zaak is op 17 augustus 2009 ter terechtzitting onderzocht. Daarbij is verdachte verschenen. Verdachte is bijgestaan door mr. R.F. Nelisse, advocaat te Dordrecht.
De officier van justitie heeft geëist dat verdachte ter zake van het tenlastegelegde zal worden veroordeeld tot een werkstraf van 60 uren subsidiair 30 dagen hechtenis met aftrek overeenkomstig artikel 27 van het Wetboek van Strafrecht.
Verdachte en zijn raadsman hebben het woord ter verdediging gevoerd.
3. De beslissing inzake het bewijs
Voor zover er in de tenlastelegging kennelijke taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn die fouten verbeterd. Verdachte is daardoor niet in zijn verdediging geschaad.
De militaire kamer acht wettig en overtuigend bewezen dat verdachte het tenlastegelegde heeft begaan, met dien verstande dat bewezen wordt geacht dat:
hij op 13 februari 2009 te Ooltgensplaat, gemeente Oostflakkee,
tezamen en in vereniging met een ander, opzettelijk
mishandelend een persoon (te weten C.M. van [slachtoffer]) heeft geschopt en geslagen en aan de haren heeft getrokken, waardoor voornoemde Van [slachtoffer] letsel heeft bekomen en pijn heeft ondervonden;
Hetgeen verdachte meer of anders is tenlastegelegd is niet bewezen. Verdachte moet daarvan worden vrijgesproken.
De beslissing dat verdachte het bewezenverklaarde heeft begaan, is gegrond op de feiten en omstandigheden die in de bewijsmiddelen zijn vervat.
De bewijsmiddelen zullen worden uitgewerkt in die gevallen waarin de wet aanvulling van het vonnis vereist en zullen dan in een aan dit vonnis te hechten bijlage worden opgenomen.
4a. De kwalificatie van het bewezenverklaarde
Het bewezenverklaarde levert op:
medeplegen van mishandeling.
4b. De strafbaarheid van het feit
De raadsman heeft een beroep gedaan op noodweer. Hij heeft daartoe gesteld dat [slachtoffer] als eerste verdachte met een zandschep (hierna te noemen: bats) in zijn nek heeft geslagen, dat verdachte en [slachtoffer] daarna in een worsteling op de grond vielen waarbij Van [slachtoffer] verdachte vasthield en dat verdachte toen uitsluitend heeft geslagen om zich te verdedigen tegen Van [slachtoffer]. Naar het oordeel van de raadsman is er daarom sprake geweest van een ogenblikkelijke en wederrechtelijke aanranding waartegen verdachte zich mocht verdedigen. Verdachte zou daarom moeten worden ontslagen van alle rechtsvervolging.
De militaire kamer gaat er vanuit dat Van [slachtoffer] de eerste klap heeft uitgedeeld met de bats. Zowel verdachte als zijn broer hebben zulks verklaard, maar ook [getuige] heeft ter terechtzitting verklaard dat Van [slachtoffer] de verdachten met de schop achterna is gegaan. Verdachte heeft verklaard dat hij een klap kreeg in zijn nek en pijn had in zijn nek en tussen zijn schouderbladen. Hoewel zich in het dossier geen medische verklaringen of verklaringen van verbalisanten bevinden waaruit blijkt van zichtbaar letsel op de plaats waar verdachte met de bats zou zijn geraakt, gaat de militaire kamer uit van de juistheid van zijn lezing. Immers, Van [slachtoffer] heeft verklaard één van de jongens goed te hebben geraakt en te hebben. geslagen op de schouder of aan de zijkant van de nek. In beginsel levert het slaan met een dergelijk voorwerp een ogenblikkelijke wederrechtelijke aanranding op waartegen verdachte zich mocht verdedigen. Nu zowel verdachte als zijn broer [medeverdachte] hebben verklaard dat zij na de klap de bats van Van [slachtoffer] hebben afgepakt en hebben weggegooid, rijst de vraag of de daaropvolgende worsteling, waarbij Van [slachtoffer] is geschopt, geslagen en aan de haren is getrokken, nog steeds als een noodzakelijke verdediging tegen de eerder genoemde aanranding kan worden beschouwd.
Verdachte heeft daarover bij de politie (onder andere) het volgende verklaard:
“Ik was boos en heb [slachtoffer] een paar vuistslagen gegeven”
en
“Ik had die man op de grond gegooid. Ik deed dit door hem bij zijn schouders of bij zijn nek vast te pakken en trok hem naar de grond. (…)
Ik heb die man wel geslagen. Ik heb een paar keer, ik denk vier keer, geslagen met de rechtervuist. Ik hield hem met mijn linkerhand op de grond. Ik heb die man op zijn hoofd en op zijn borst geraakt. Die man die op de grond lag, was van het begin aan het schoppen en slaan om mij van zich af te krijgen. Dat is wel logisch want dat is een actie/reactie. Hij heeft mij, terwijl ik boven hem hing, wel tegen mijn benen geschopt. (…)
U vraagt of die man mij heeft vastgehad. Hij had mij vast bij mijn trui toen ik over hem heen hing en hem sloeg. Hij heeft niet mijn keel dichtgeknepen. (…)
Ter terechtzitting heeft verdachte (onder andere) verklaard:
“Ik werd niet gewurgd want ik heb gewoon kunnen ademen. Ik denk dat hij me over mijn nek heen had. Hij lag op zijn rug en had mij vast in een omstrengeling in zijn rechterarm. Mijn benen stonden op het grind.”
Uit deze verklaringen kan de militaire kamer niet afleiden dat verdachte ook toen nog door Van [slachtoffer] zodanig werd aangevallen of vastgehouden dat hij zich diende te verdedigen of zich niet kon losmaken. Integendeel, uit de verklaring van verdachte bij de politie blijkt dat hij Van [slachtoffer] naar de grond heeft getrokken en hem met zijn linkerhand op de grond heeft gehouden om hem te slaan. Hij heeft ook verklaard dat hij boos was. Toen verdachte met Van [slachtoffer] op de grond lag, was er dus geen sprake meer van een ogenblikkelijke, wederrechtelijke aanranding door Van [slachtoffer] waartegen verdachte zich moest verdedigen.
De militaire kamer is daarom van oordeel dat er weliswaar aanvankelijk, toen verdachte door Van [slachtoffer] met de bats werd geslagen, sprake was van een noodweersituatie, maar dat deze noodweersituatie niet meer bestond vanaf het moment dat verdachte en zijn broer [medeverdachte] de bats hadden afgepakt en weggegooid. Het slaan en schoppen daarna betreft daarom geen noodzakelijke verdediging maar was slechts gebaseerd op het principe ‘oog om oog, tand om tand’. Dit leidt de militaire kamer ook af uit het proces-verbaal van verhoor van verdachte waarin hij (onder andere) verklaart:
“Tijdens dit handgemeen wilde ik de man pijn doen uit reactie van de pijn welke hij mij had aangedaan.”
Het geweld dat is gebruikt na het afpakken van de bats, is dus wederrechtelijk. Het beroep op noodweer wordt verworpen.
Het feit is strafbaar.
5. De strafbaarheid van verdachte
Niet is gebleken van feiten of omstandigheden die de strafbaarheid van verdachte geheel uitsluiten. Verdachte is dus strafbaar.
6. De motivering van de sanctie(s)
Bij de beslissing over de straf heeft de militaire kamer rekening gehouden met:
- de aard en de ernst van het bewezenverklaarde en de omstandigheden waaronder dit is begaan;
- de persoon en de persoonlijke omstandigheden van verdachte, waarbij onder meer is gelet op de justitiële documentatie betreffende verdachte, gedateerd 16 juli 2009.
De militaire kamer overweegt in het bijzonder het navolgende.
Verdachte is samen met zijn broer naar Van [slachtoffer] gegaan omdat zijn broer, naar eigen zeggen, Van [slachtoffer] wilde spreken naar aanleiding van een gerucht. Verdachte en zijn broer zijn daartoe samen in de donkere avonduren naar de woning van Van [slachtoffer] gegaan. Eenmaal bij de woning is een en ander aanzienlijk uit de hand gelopen. Verdachte heeft zich toen samen met zijn broer schuldig gemaakt aan mishandeling waarbij het slachtoffer pijn en letsel heeft opgelopen.
De militaire kamer neemt het verdachte kwalijk dat hij samen met zijn broer onaangekondigd in het donker de confrontatie met Van [slachtoffer] is gaan opzoeken en dat hij nadat de noodweersituatie was beëindigd, vervolgens nog aanzienlijk geweld heeft gebruikt tegen Van [slachtoffer]. Van een persoon in het algemeen en van een militair in het bijzonder mag worden verlangd dat hij zich in dergelijke situaties weet te beheersen. Verdachte heeft door zijn gedrag niet alleen Van [slachtoffer] pijn en letsel toegebracht en zijn vrouw aanzienlijke schrik aangejaagd, hij heeft tevens de goede naam van Defensie in diskrediet gebracht. Een werkstraf als door de officier van justitie gevorderd acht de militaire kamer in dit geval dan ook een passende afdoening.
De militaire kamer houdt in het voordeel van verdachte rekening met het feit dat, vooropgesteld dat het door verdachte en zijn broer gebruikte geweld wederrechtelijk was, de eerste klap met de bats is uitgedeeld door Van [slachtoffer]. Immers, verdachte en zijn broer waren het perceel van Van [slachtoffer] aan het verlaten toen verdachte een klap in zijn rug voelde. Daarnaast houdt de militaire kamer er rekening mee dat verdachte geen documentatie heeft op het gebied van geweldsdelicten. Zij zal daarom een lagere werkstraf opleggen dan door de officier van justitie is gevorderd.
De raadsman heeft verzocht om zijn cliënt schuldig te verklaren zonder daarbij straf op te leggen. Hij heeft daartoe aangevoerd dat zijn cliënt door het feit zijn baan bij Defensie kwijt zou kunnen raken en daardoor al voldoende zou worden gestraft. De militaire kamer is echter van oordeel dat het feit te ernstig is om te kunnen volstaan met een schuldigverklaring zonder oplegging van straf.
7. De toegepaste wettelijke bepalingen
De beslissing is gegrond op de artikelen 22c, 22d, 27, 47 en 300 van het Wetboek van Strafrecht.
8. De beslissing
De militaire kamer, rechtdoende:
Verklaart bewezen dat verdachte het tenlastegelegde, zoals vermeld onder punt 3, heeft begaan.
Verklaart niet bewezen hetgeen verdachte meer of anders is tenlastegelegd dan hierboven bewezen is verklaard en spreekt verdachte daarvan vrij.
Verstaat dat het aldus bewezenverklaarde oplevert het strafbare feit zoals vermeld onder punt 4.
Verklaart verdachte hiervoor strafbaar.
Veroordeelt verdachte wegens het bewezenverklaarde tot
het verrichten van een werkstraf gedurende 40 (veertig) uren.
Bepaalt dat deze werkstraf binnen één (1) jaar na het onherroepelijk worden van dit vonnis moet worden voltooid.
De termijn binnen welke de werkstraf moet worden verricht, wordt verlengd met de tijd dat de veroordeelde rechtens zijn vrijheid is ontnomen alsmede met de tijd dat hij ongeoorloofd afwezig is.
Beveelt dat, voor het geval de veroordeelde de werkstraf niet naar behoren verricht, vervangende hechtenis zal worden toegepast.
Stelt deze vervangende hechtenis vast op 20 (twintig) dagen.
Beveelt overeenkomstig het bepaalde in artikel 27 van het Wetboek van Strafrecht dat de tijd, door de veroordeelde in verzekering doorgebracht geheel in mindering wordt gebracht, te weten 2 (twee) uren, zijnde 1 (één) dag hechtenis.
Aldus gewezen door:
mr. M.F. Gielissen (voorzitter), mr. J.P.M. Schwillens en kolonel mr. B.F.M. Klappe (militair lid), in tegenwoordigheid van mr. S.C.A.M. Janssen (griffier),
en uitgesproken ter openbare terechtzitting van deze rechtbank op 31 augustus 2009.
